Gelukkig gemist
Hee mensen, De Hop hier – live vanuit Rome, waar we nogmaals vieren dat mijn vader – naar eigen zeggen – ‘64 plus’ is geworden. Specifieker mogen we niet meer zijn, qua leeftijd. Maar, dat mag wel over een ánder getal, want vandaag (3 oktober) is het exact 35 jaar geleden dat mijn moeder overleed. 35 jaar – hóe dan? Bizar hoe iets kan klinken als een eeuwigheid en voelen als de dag van gister. Tijd is een gek ding.
In deze historische omgeving pak ik een momentje om hierbij stil te staan, lekker uit de losse pols. 35 jaar... ik weet nog dat mijn moeder me als tienjarige, vanaf haar ziekbed, schetste op papier – zich voorstellend hoe ik er op mijn zestiende uit zou zien. Prima, dacht ik toen. Ai, denk ik nu, hoe pijnlijk moet het zijn geweest, waarschijnlijk wist ze al dat ze het nooit zou meemaken.
Regelmatig vraag ik me af wat ze nog meer heeft gemist – even los van zwangere dochters, kleinkinderen en andere huiselijke gezelligheid. Ik bedoel dingen die nu volstrekt normaal zijn, maar die je je 35 jaar geleden nog niet kon voorstellen.
Zoals een iPhone. Mijn vader (een Philips-man) kreeg destijds als een van de eersten een autotelefoon om, ook voor het thuisfront, goed bereikbaar te zijn. Het was een zwarte doos met daaraan een indrukwekkende hoorn aan een dik snoer die hij in en uit de auto sjouwde. Mijn kinderen zouden nu niet meer bijkomen van het lachen, maar in die tijd was dit pure luxe en ongekende vooruitgang. En omdat we niet alle belletjes van belangstellende familieleden konden beantwoorden, schaften we een antwoordapparaat aan. Dit waren – samen met onze krakende, vaak vastlopende fax – destijds de hoogtepunten van digitaal vernuft.
In die tijd kende je belangrijke telefoonnummers trouwens nog gewoon uit je hoofd – sterker nog: ik ken ze nog stééds. Zonde van mijn opslagruimte; ik zou liever onthouden waar ik mijn sleutels elke dag neerleg. Het was de tijd dat je een vriendin belde en niet van schrik ophing als je eerst iemand anders aan de lijn kreeg, want: dit was de normale route. 'Hoi moeder van Claire, is Claire thuis?' Kon gewoon. Postzegels likken ook. Überhaupt analoge post sturen.
Met een kledinghanger die ‘verstopt’ hing in de conifeer naast onze voordeur peuterden we via de brievenbus de deur open. Standaardprocedure, de hele buurt kende die constructie – was prima.
Op zondag mochten we naar de videotheek om voor de zoveelste keer The Gremlins te huren. Verder keken we naar dat wat er toevallig bewoog op tv - en ’s ochtends tekende ik het testbeeld na. In de keuken hadden we nog een tweede 'device': een gammel zwartwit-teeveetje met een antenne, waarop we een 'besneeuwd' Nederland 1, 2, 3 konden zien, en die Duitse ZDF-muis.

Op datzelfde tv’tje zagen we een jaar voor mijn moeders dood hoe de Berlijnse muur viel, en precies op 3 oktober 1990 – haar overlijdensdag – werden de twee Duitslanden weer één staat. Joehoe, de Koude Oorlog had zijn beste tijd gehad! Op naar een oorlogsvrije, democratische wereld… oh wacht, dat hoopten we, maar Irak was Koeweit al binnengevallen.
Slechts twee dagen voor haar dood zond kersverse commerciële zender RTL de allereerste aflevering van Goede Tijden, Slechte Tijden uit. Ze zal het niet meer echt gezien hebben. Wat ze nog wél meemaakte dat jaar: de nasleep van het dopingschandaal van Ben Johnson, de wijde broek van MC Hammer, de vrijlating van Nelson Mandela, Marco Borsato die de Soundmixshow won, het teleurstellende WK in Italië – met mijn grote liefde Marco van Basten, de fluim van Rijkaard in de nek van Völler, de Tourwinst van Greg LeMond, het snot van Erik Breukink. The Cosby Show als toppunt van vermaak, de Huxtables als het ideale gezin… de latere val van Bill bleef haar bespaard.
Een week ná haar dood ontving 'Gorby' de Nobelprijs voor de Vrede en werd in Zuid-Afrika de afschaffing van de Apartheid ingezet. In december zag Herman het levenslicht, het eerste genetisch gemodificeerde kalf.
Daarna ging het al helemaal hard: het worldwideweb, alles met een i ervoor, de Euro, koning Wim-Lex, Facebook, Instagram, Netflix, contactloos betalen, QR-codes, ff een Tikkie sturen. Het wegbezuinigen van Sesamstraat. De komst van reality-tv: Big Brother, De Bus, Temptation Island, The Kardashians. 3D, 4D, 5D! De ondergang van de cd én de revival van vinyl. Yoga, mindfulness, burn-outs, bore-outs. Hááámsteren, Albert Heijn-mini’s, hummus, haverlattes, betaalde nieuwsbrieven ;)
Smoothies in hippe weckpotten met papieren rietjes, kurkuma, heet water met een kruidenstruikje voor 4 euro 50. Cancelen, scrollen, swipen, bingen, tinderen, schermtijd voor kinderen, de selfiestick, emojis als volwaardige zinnen. Volwassen vrouwen die elkaar 'Dinnetje' noemen, of juist 'Vrouw!'.
Maat. Gozer. Gast. Bro. Noob. Kuddes kalende veertigplussers in strakke pakjes op wielrenfietsjes. Haarimplantaten voor mannen. Padelrackets. Whatsappgroepen. Vliegschaamte. Iedereen altijd en overal op sneakers, de quasi-rommelige look als statussymbool, 45-plussers in hoodies, elektrische bakfietsen. 'Skincare'. Gelnagels. Me-time. Chill.
De komst, val en wel of niet-terugkeer van Matthijs van Nieuwkerk. Talentenshows. BN’ers die koken, fotograferen, dansen, duiken, schaatsen, ontmaskeren en overleven. Sowieso de term BN’er – en vervolgens de uitholling daarvan. Ieder ademend wezen een eigen podcast. Momfluencers, gravinfluencers, fitfluencers, finfluencers. #morningcappuccino, #blessed. Meningen als nieuwsbron. Continuroosters op de basisschool. Werkende moeders: yeah - maar wel inclusief blijvende spagaat, het eeuwige schuldgevoel en vaak minder loon. Uitsluitend roken in rookhokken, niet langer in trein, vliegtuig of café. Vapen als gezond alternatief – oh nee toch niet. Pillen poppen. Alles thuisbezorgd. Elke dag een festival. Uggs, Crocs, de witte sportsok van afknapper naar must-have, de rijpe avocado als het groene goud. Ah verrassend, zzzwart stalen deuren - gaap - visgraatvloeren, kookeilanden, snoerloze apparaten. Kookboeken om naar te kijken. Quookers.
Gejojo in schaam-, oksel- en wenkbrauwhaartrends: volle bossen of minimalisme? Positief opvoeden, the naughty chair, curlingouders, traktatiestress, een wildgroei aan Whatsappgroepen, moeders en dochters in TikTok-dansjes, Fortnitende vaders. Duimpjes en cyberpesten. De opkomst van familievloggers; peuters als verdienmodel c.q. westerse kinderarbeid. Woke, non-binair, me too, roetveegpiet, thuiswerken, glutenvrij, lactose-intolerant. De aanslagen van 11 september. Corona. Brexit. De dood van George Floyd. Polarisatie. Fake news. AI. Trump. Hardnekkig seksisme. Nieuwe oorlogen. De dood van Lady Di, Michael Jackson, Dieuwertje Blok, Gerard Cox, Joke Bruys… Toen was geluk heel gewoon.
24/7 bereikbaar (moeten) zijn. Computer in je kontzak. Altijd haast. 'Nog heel even dit...'
En terwijl ik dit 'nog heel even' opschrijf – en echt nog uren kan doorgaan – realiseer ik me dat er dus een hele wereld kan bestaan ná iemand, vol dingen die zij nooit meer zal kennen. En in sommige gevallen gelukkig heeft gemist. Al had ik maar wat graag haar kijk op de ‘zaak’ gezien – wat had ze zich opgewonden, en ook: kapót gelachen.
En nu… genoeg gemijmerd en in het verleden gehangen. Tijd om deze dag meer dan ooit bij z’n flarden te grijpen. Het leven te vieren. Kortom: genieten van wat nú is… hophop, op naar het Colosseum (en andere ouwe meuk ;)
Ciao & Cin cin!
ps. Ik ben hier nog tot en met zondag. Wie nog dé out-of-the-box-tip heeft voor Rome, let me know!
En voor wie meer wil dan één column per maand. Word lid van Hopschrijfsels voor slechts € 4,50 - één haverlatte zeg maar ;)
